Engelliler için Nesnelerin İnterneti Uygulamaları

Üç boyutlu yazıcılar, yapay zeka, artırılmış gerçeklik ve nesnelerin interneti gibi teknolojiler insanların hayatlarını kolaylaştırırken engellilerin de yaşamını kolaylaştıran birçok araç ve uygulamayı hayatımıza sokmuştur. Bu yazımızda, engellilerin yaşamını kolaylaştıran nesnelerin interneti tabanlı uygulamaları inceleyeceğiz.

31

IoT'nin sağlık hizmetleri üzerinde nasıl önemli bir etkiye sahip olabileceği konusunda büyük miktarda çalışma yapılmıştır. Günümüzde doktorların hastaları evde izlemelerine, hastalıkları teşhis etme yeteneğini arttırmasına kadar birçok çalışma hayatımızda yer almaya başlamıştır . Bununla birlikte, nesnelerin interneti tabanlı cihazlarla engelli insanlar üzerinde daha büyük bir etkiler ve kolaylıklar sağlayacak uygulamaların kullanılması ve geliştirilmesine de devam edilmektedir.

3D baskılı protezlerden, iletişim yeteneğini kaybetmiş insanların beyin faaliyetleri yoluyla söylediklerini anlamalarına kadar, engellilere teknolojiyle yardımcı olmak için büyük bir çaba vardır.

Akıllı Evler

İnsanların evlerinde IoT'nin en heyecan verici ve kamuya açıklanmış kullanımlarından biri, onu Amazon Echo ve Google Home gibi teknolojilerdir. Bu teknolojiler sayesinde  insanlar, bir ev içinde yardımcı programları ve temel hizmetleri kullanmak için anahtarları ve geleneksel fiziksel etkileşim yöntemlerini kullanmadan kolaylıkla yaşayabilmektedirler.  Akıllı evler insanların, kontrol cihazlarını programlamaya gerek kalmadan ısıtma ayarlarını değiştirmeleri, pencerelerini açmalarını, ışıkları yakmaları gibi fiziksel etkileşime dayalı işleri basitçe yapmalarını sağlar. Örneğin; görme sorunu olan bir insan için oldukça güç olan işler ses tanıma sistemi kullanarak, herhangi bir çaba gerektirmeden halledilebilir.

Bir evin ana bileşenlerini tek bir yerden kontrol etme yeteneğine sahip olmak, hareket etme kabiliyeti sınırlı veya hatta yatağa bağlı olan kişiler için çok yararlıdır. Bu engelli bireyin, kapıların kilidini açabileceği, yiyecek stoklarının kontrol edilebileceği ve hatta ihtiyaçların konuşma dışında başka bir şeye ihtiyaç duymadan eve teslim edilebilmesinin sağlanabileceği anlamına gelmektedir. Bu sayede engelli bireylerin kendilerine saygısını artarken, bireyler teknoloji sayesinde oldukça bağımsız bir hayat yaşama fırsatı da bulmaktadırlar.

Aktif Yaşam Kalitesinin Artışı ve Mobilite Uygulamaları

Nesnelerin internetinin en önemli kullanımlarından biri içinde binlerce farklı sensörün milyonlarca kez iletişim kurduğu otonom araçların geliştirilmesidir. Otonom araçlar nesnelerin internetinin kullanıldığı en heyecan verici teknolojilerden birisidir. Bununla birlikte, engelli olanlara, daha önce mümkün olmayan inanılmaz bir hareket kabiliyetini sunacaktır. Otonom araçlar sayesinde engellilerin eksik kabiliyetleri teknolojiyle tamamlanacak ve engelli bireyler diğer insanlarla aynı şekilde hayatın içinde aktif bir şekilde rol alacaktır. Görme bozukluğu gibi engeller birçok insanın bağımsız hareket edebilmesini engellemektedir. Özellikle empati yoksunu düşüncesiz insanların bazı davranışları ve devletlerin yetersiz çalışmaları engelli bireylerin bağımsız hareket edebilmelerini daha çok zorlamaktadır. Dünya İşitme Engelliler Federasyonu’na göre göre işitme engelli kişilerin araç kullanmasına izin vermeyen 26 ülke bulunmaktadır.  İşitme engelliler otonom ve  yarı otonom araçlarla kimseye ihtiyaç duymadan araç kullanabileceklerdir. Otonom arabalar bazı engeli kaldırmakta ve bir yerden bir yere taşınmak için vücut içerisinde belirli bir hareket seviyesine ya da duyuma ihtiyaç duymamaktadırlar Bu, engelli olanların başkalarına veya toplu taşıma araçlarına ihtiyaç duymak zorunda kalmadığı anlamına gelmektedir.

Ayrıca akılı telefonlardaki ya da engelli araçlarındaki sesli komut, navigasyon gibi uygulamalar engelli bireylerin otobüs duraklarını bulmaları, taksi çağırabilmeleri ya da gidecekleri yerlere tek başına gitmelerini sağlayabilir. Tüm bu uygulamalar engellilerin toplumda aktif rol alabilmesi açısından oldukça önemlidir.

Akılı Gözlem Sistemleri

Engelli bireyler bazı hastalıklarda doktorlar tarafından gözlemlenmek zorunda kaldıklarında hastaneye ulaşım ve pahalı harcamalar gibi birçok zorlukla karşı karşıya gelmektedir. Günümüzde hastaların hastane dışındaki doktorlar tarafından izlenmesini sağlayan çalışmalar yapılmaktadır. Bu sayede evlerinde özellikle yatağa bağlı ya da hareket kabiliyeti sınırlanmış felçli hastaların hayatı kolaylaştırılmaktadır. Bunun en önemli örneği, yüzlerce insan hastalığını izlemek için IoT cihazları kullanmak üzere 2014 yılında Intel ve Cloudera ile çalışmaya başlayan Michael J Fox Vakfı (MJFF) tarafından halen yürütülmekte olan çalışmadır. Çalışmanın ana fikri, hastalığı iyileştirmek için ipuçları tutan milyonlarca farklı veri noktası toplamaktır. Milyonlarca hastadan veri toplayan cihazlar doktorların teşhisini oldukça kolaylaştırmaktadır. Bu sadece, potansiyel tedavileri olan hastalıklardan muzdarip olanlar için değil, hemen hemen her türlü probleme yardım etmek için kullanılabilecek bir teknolojidir. Protezlerdeki sensörler, insanların onları kullanma şekillerini belirleyebilir ve buna en iyi uyan yeni modeller geliştirebilir. Ayrıca, insanların evinin etrafında nasıl dolaştıklarını ve hangi öğelerin daha rahat olabilmesi için değiştirilebileceğini de belirleyebilir. Kullanıcıların kilit noktaları bulmak için araçlarda sensörler kullanılması Ford ‘un bir süredir yapmaya çalıştığı tasarımcıların belirli ihtiyaçlara hitap eden otomobiller yaratabilmesine fırsat veren bir çalışmadır.

Engelliler İçin Mevcut Nesnelerin İnterneti Uygulamaları

Günümüzde hayatımıza giren nesnelerin interneti tabanlı birçok cihaz engellili insanların hayatlarını kolaylaştırmaktadır. Aşağıdaki uygulamalar bunlara bir örnektir:

Medtronic'in Sürekli Glikoz İzlemesi, diyabetik bir kan glikoz seviyesinin sürekli olarak okunmasını sağlayan bir giyilebilir cihazdır. Cildin altına küçük bir elektrot yerleştirilir ve daha sonra glikoz okumasını kablosuz radyo frekansı vasıtasıyla bir görüntüleme cihazına iletir.

Philips’ Hue Light Bulbs and Bridge kullanıcının ev aydınlatmasını oturduğunuz yerden kontrol edebilmenizi sağlayan bir köprü ve bağlantılı ampuller sağlar.

IRobot's Roomba, Roomba'nın herhangi bir şekil veya ebattaki evde yol bulmasını sağlayan bir yazılım ve sensör sistemi olan iAdapt teknolojisi ile donatılmış akıllı bir elektrikli süpürgesidir.

Ralph Lauren'in Polo Tech Shirt'ine dokunan iletken ipleri olan bir gömlek ve 1,5 inçten hafif ağırlığında küçük bir snap-on modülü ve kalp atış hızı ve nefes alma verileri gibi bilgileri Bluetooth bağlantılı bir iPhone veya iPad'e aktarmaktadır.

Ring, ev otomasyonu için kullanılan bağlı bir kapı zili ve ev güvenlik çözümüdür. Kullanıcıları, algılanır fark etmez uyarır ve böylece kapılarını uzaktan izleyebilirler.

Engellere göre IoT tarafından Etkinleştirilen Faydalı İşlevsellik Örnekleri

Nesnelerin İnterneti’nin işlevselliği engelin türüne göre değişmektedir. Nesnelerin internetinin fiziksel becerileri kolaylaştırmak için evde uzaktan destek ve hizmetler, konuşan cihazlar, kamusal alanlarda otomatik erişilebilirlik işlevleri vardır. Görsel engellerde yol bulmada kullanıcı ortamının yorumlanması, otonom araçlar, konuşma çıktısıyla iletişim kuran konuşma aktif cihazlar, işitsel engellerde işaretleyiciler tarafından verilen gözlüklerde altyazı, ev cihazlarının mobil cihazdaki durumu hakkında görsel ipuçları, bilişsel engellerde ise yerelleştirme ve yönlendirme, otomatik hatırlatıcılar, programlanabilir güvenlik işlemleri gibi işlevleri bulunmaktadır.

Unutmayalım ki tüm bu teknolojilerin yanında engellilerin hayatlarını kolaylaştıracak en önemli şey bizim onlarla kurduğumuz empatidir. Yanlış olan ve hayatı zorlaştıran her şeyi birlikte düzeltmeye çalışmalıyız.

 

Kaynak:

►Theinnovationenterprise

►Meriatalk

►G3ict